TÜROB’un son 5 yılı mercek altına aldığı araştırması, turizm sektörünün gelir kaybındaki zorlu yolculuğunu gözler önüne seriyor. 2012 yılında Avrupa’nın en pahalılarından biri haline gelen Türkiye’nin ortalama konaklama fiyatları beş yılda neredeyse yarı yarıya geriledi. İstanbul’da bu düşüş yüzde 60’ı buldu.
Türkiye turizmi, yüksek sezonu otel doluluklarında İstanbul ve Antalya’daki artışların etkisiyle yükselişle kapattı. Müşteri bazındaki artış sektöre moral verirken, gelirlerin hâlâ yerinde sayması ise moralleri bozmaya devam etti. Türkiye Otelciler Birliği’nin (TÜROB) son 5 yılı mercek altına aldığı araştırmasına göre, bugünkü fiyatlarla gelir kaybının telafi edilmesi pek mümkün görünmüyor. Dünya çapında veri ve analiz şirketi STR’nin verilerinden hareketle TÜROB’un yaptığı araştırma geçmiş 5 yılın ve bu yılın doluluk oranları ve fiyatlar, turizmde gerçekleşen gelir kaybını net bir şekilde gözler önüne seriyor.
2012’de tarihi zirve
Türkiye otel doluluklarında ve fiyatlarda tarihi zirveye 2012 yılında ulaştı. 2012 yılında Türkiye’nin ortalama doluluk oranları yüzde 64.7 olarak gerçekleşirken, ortalama oda fiyatı 115.6 Euro’ya, oda başı ortalama gelir ise 74.8 Euro’ya ulaştı. 2012 yılında İstanbul’da ise doluluklar yüzde 72.5 olurken, ortalama oda fiyatı 152.9 Euro’ya, oda başı ortalama gelir ise 110.8’ya yükseldi. Bu fiyatlar turizmde ulaşılan en yüksek ortalama fiyatlar olarak kayıtlara geçti ve Türkiye turizmde Avrupa’nın en pahalı ülkelerinden biri haline geldi.
5 yılda büyük düşüş
Aradan geçen 5 yıllık sürede ise fiyatlardaki büyük erime dikkat çekiyor. Özellikle 2016 ve 2017 yıllarında bu düşüş katlandı. 2016’ya gelindiğine doluluklar Türkiye genelinde yüzde 50.8 olarak gerçekleşirken, ortalama oda fiyatı 77.9 Euro, oda başı gelir ise 39.5 Euro’ya geriledi. İstanbul’da ise 2016’da doluluk oranı yüzde 49.6 olurken, oda fiyatı 90.5 Euro’ya, oda başı gelir 44.9 Euro’ya geriledi. Bu yıl da geçen yıla göre hafif yükseliş olsa da gelir kaybı sürdü. Doluluklar Türkiye genelinde 2017’nin ilk 9 ayında yüzde 59.7 olarak gerçekleşirken, ortalama oda fiyatı 69.8 Euro, oda başı gelir ise 41.7 Euro olarak gerçekleşti. İstanbul’da ise 2017’nin ilk 9 ayında doluluk oranı ortalama yüzde 61.6, ortalama oda fiyatı 78.4 Euro, oda başı gelir 48.3 Euro oldu.
2017 yılının ilk 9 ayı itibariyle Türkiye maalesef oda başı gelirlerde araştırmaya dahil olan 27 Avrupa ülkesi arasında en son sırada yer aldı. Oda fiyatında ise Livanya’nın önünde 26’ncı oldu.
Bayındır: Sorun doluluk değil, fiyatlar
Araştırmayı değerlendiren TÜROB Başkanı Timur Bayındır, turistlerin gelmesi ve doluluk oranı meselesi dışında, asıl sorunun bütçe-destinasyon imajının yarattığı stres olduğunu dile getirdi. Özellikle İstanbul’un pazar fiyatlamasının adeta bir koz olarak kullanılmaya başlandığı görüşünü yineleyen Bayındır, “Hükümetimizin ve halkımızın iradesi ve özverisi ile ‘güvenlik’ günlük hayatımızın bir meselesi olmaktan çıksa da önceden yaratılan algı maalesef ki belimizi büküyor. Dolayısıyla gelirlerimizi toparlamak için biraz daha zamana ve doğru planlamalara ihtiyacımız var” diye konuştu.
OTEL DOLULUKLARININ VE FİYATLARIN YILLARA GÖRE SEYRİ
TÜRKİYE
YılDoluluk (%)Ortalama oda fiyatı (Euro)Oda başı ortalama gelir (Euro)
201164.5112.572.3
201264.7115.674.8
201363.3112.271.0
201462.0105.965.7
201561.7105.465.0
201650.877.939.5
2017*59.769.841.7
*(9 aylık)
İSTANBUL
YılDoluluk (%)Ortalama oda fiyatı (Euro)Oda başı ortalama gelir (Euro)
201169.7152.2106.1
201272.4152.9110.8
201367.5148.7100.3
201465.0133.086.5
201564.9121.378.7
201649.690.544.9
2017* 61.678.448.3
*(9 aylık)